Bu flaş buhar böyle uçar!... / Biz böyle bakar !... [*]
Mustafa Aral
Makina Mühendisi
Nükleer Enerji Yük. Müh.
ARALSAN ISI CİHAZLARI Ltd. Şti.
Karalama Defteri
Diyelim ki, yeni bir tesis kuracaksınız. Üretiminizde buhara olan gereksiniminiz de değişken… Yani belirli saatlerde buhar tüketiminiz fazlalaşıyor ve belirli saatlerde de normalin altına iniyor… Veya var olan işletmenizde üretim hattına yeni bir cihaz eklediniz ve bu nedenle buhar tüketiminiz mevcut buhar kazanınızın kapasite sınırına dayandı.
Aslında, buhar ve enerji tesislerinde geçen yüzyılın başından beri bilinen ve kullanılan ısı ekonomisi sistemlerinin veya cihazlarının bazılarını çoğu meslektaşımızın burada ilk kez duyduğunun farkındayım. “Sıcak sarnıç”ın da bunlardan biri olduğunu biliyorum. İDMMA (şimdiki YTÜ) Makina Fakültesinde 1980-1981 döneminde hocamız Prof. Suavi Eyice’den aldığımız Isı Ekonomisi ders notlarına baktığımda, hocamızın, o tarihte bu sistemleri bize anlatmış olduğunu burada not etmek zorundayım. Bu kadar eski teknolojileri makale konusu yapmama bazı meslektaşlarımız da dudak bükebilirler.
1981 yılında rahmetli hocam Prof. Suavi Eyice’nin kürsüsüne, bitirme ödevimi Isı Ekonomisi dersinden yapmak üzere başvurduğumda, bana da diğer pek çok öğrenci arkadaşıma verildiği gibi “standart” projelerden olan kondenser ve eveparatör projelerinden biri verilmişti. Fakat, öğünmek gibi olacak ama, o günlerde bir çok meslek dersi gibi, Isı Ekonomisi dersinden de en yüksek notları alan bir öğrenci olduğumu bilen ve çok saygı duyduğum sevgili hocam Dr. Burhan Sungu, odasına çağırarak bana, “bu sıradan eveparatör projesi yerine, adam gibi bir bitirme ödevi yapar mısın” diye sormuştu. Ben de düşünmeden isterim demiştim. Bunun üzerine Burhan Hoca, bana degazörler konusunda bir çalışma yapmayı önermişti.
Class aptent taciti sociosqu ad litora torquent per conubia nostra, per inceptos himenaeos. Duis ut feugiat dolor. Pellentesque pulvinar vehicula est, ac venenatis purus imperdiet quis. Morbi varius eros eu justo ullamcorper elementum ac ut leo. Sed consectetur in justo ut aliquam. Etiam eget metus.
Atık ısıların geri kazanılması, enerji, dolayısıyla üretim maliyetlerimizin düşürülmesinde gün geçtikçe önem kazanıyor. Çünkü satın aldığımız yakıtın fiyatını ucuzlatma olanağımız pek olanaklı olmazken, ürettiğimiz ısı miktarını azaltmadan harcadığımız yakıt miktarını azaltma olanağımız olabiliyor.
Bunun için “kazan dairesinde” yapmakta olduğumuz “sohbetleri” bu kez baca gazı ile attığımız ısısının geri kazanılması üzerinde sürdürmek istiyorum.
Bir kriz yazısı da Aralsan’dan…
Dünya çapında finansal bir kriz olarak başlayan sürecin üretim sektörünü de (ekonomistler her ne kadar “reel sektör” adını da takmış olsalar da, ben bu “moda” deyim yerine daha anlaşılabilir olduğundan “üretim sektörü” demeyi yeğliyorum) vurmasıyla birlikte, daralan pazarda varlığını sürdürmek isteyen üretici firmalar üretim maliyetlerini düşürme arayışına girmeye başladılar.